EYT Nedir? Kimler EYT Sorunu ile baş başa kaldı? Türkiye’de EYT, yani Emeklilikte Yaşa Takılma sorunu 20 yıldır süren bir sorun olarak karşımıza çıkmakta. Peki, EYT hakkında tüm gelişmeleri öğrenmek ve EYT ye Göre Emeklilik Hesaplama formülüne ulaşmak ister misiniz?
8 Eylül 1999 Yılından önce emekliliği hak etme yaşı olarak bilinen şartların değişmesi sonucu pek çok kişi prim ve yıl için gerekli olan şartların dolmasına rağmen yaş sorunları ile karşı karşıya kaldı.
Emekli olmak için önlerinde tek engel olarak “Yaş Engeli” kalmış olan EYT’liler. EYT, Yaşa takılanlar adında oluşumlar oluşturarak yetkili mercilere seslerini duyurmaya çalışıyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin yaptığı açıklamaya göre 15 Ocak tarihinde söz konusu EYT sorununun çözülmesi bekleniyor.
Emeklilikte yaşa takılanlar, 8 Eylül 1999 Yılından hemen önce yapılan yasa değişikliği nedeni ile mağdur olmuş durumda. Sosyal sigortalar yasası üzerinde yapılan değişiklik, 20 Yılı aşkın süredir emeklilik şartları yerine getirilmiş olsa da yaş sorunları nedeni ile pek çok kişinin emekli olmasının önüne geçiyor.
Sosyal sigortalar yasasının amacı; Genel sağlık sigortası olmasıdır. Kişileri güvence altına almayı benimseyen bir yasadır.
8 Eylül 1999 Yılında yürürlüğe giren 4447 Sayılı yasa; Türkiye’yi işsizlik fonu olarak bilinen yasa ile tanıştırdı. Söz konusu İşsizlik fonunun ardından Emeklilik yaşı belirli aralıklar ile arttırılmaya başlandı.
AYM’nin 2002 Yılında aldığı karar ile birlikte kademeli olarak arttırılma aşaması çalışanlar için daha iyi hale getirildi. Ancak emeklilik konusunda halen yeterli adımlar atılmış değildi.
2000 ve 2001 yılı arasında tam anlamı ile başlayan EYT Mağdurluğu, o zamanlarda olan düşük yaş oranları nedeni ile büyük bir kitleyi etkilemiş durumda değildi. 20 Yılı aşkın süredir devam eden sorun ile birlikte günümüzde EYT sorunu büyük ses getirmeye başladı.
Gelen düzenlemeler ile birlikte artık emekli olmak için Prim ve Yıl şartlarının yanı sıra Yaş şartı da aranmaya başlandı. Hal böyle olunca, emekli olma planları kuran pek çok çalışan karşılarında başka bir engel ile sürpriz bir şekilde karşı karşıya kaldı.
EYT’den Önce Emeklilik Yaşı Kaçtı? EYT Öncesi Emekli Olma Şartları Nelerdi?
EYT’den önce Emeklilik yaşı ve Emekli olma şartları nelerdi? EYT ye Göre Emeklilik Hesaplama nasıl yapılmalıdır? EYT Mağdurluğu yaşanmadan önce emekli olabilmek için aranan tek şart 5 Bin gün boyunca prim ödemesinin gerçekleşmesiydi. 5 Bin gün boyunca prim ödemesinin gerçekleşmesi demek ise 13,5 Yıl kadar ara vermeden çalışmaya eş değerdi.
Bu bağlamda, 18 Yaşında sigortalı bir işe girmiş olan vatandaşlar erken yaşta emekli olmaya hak kazanabiliyordu. Erken yaşta emeklilik konusunda kadınlar için 38 Yaş, Erkekler için 43 yaş uygun durumdaydı.
İşe girme durumuna göre, 47 Yaşında emekli olma şansı bulunan bir çalışan, 1999 yılında gelen şartlar ile birlikte 55 Yaşında ve 5750 Prim günü ödemesi ile emekli olabilir durumda geldi.
Emeklilikte yaşa takılanlar için günümüzde aranan şartlar nelerdir? EYT ye Göre Emeklilik Hesaplama nasıl yapılır? Kademeli olarak yükseltilen yaş şartının yanı sıra prim emeklilik günleri de kademeleri olarak arttırılan şartlar arasında.
Güncel olarak emekli olma şartları iste;
Şartı aranmakta. 1 Ekim 2008 yılında, Ak Parti iktidarında kademeli olarak yükseltilmeye başlanan Yaş şartı güncel olarak Kadınlar için 58, Erkekler için 60 olmuş durumda. Planlanan ilerleyişe göre 2048 Yılının gelmesi ile birlikte Kadın ve Erkek fark etmeksizin emekli olma yaşı 65 Yaş olarak belirlenecek.
Türkiye’de EYT sorunu ile ilgili pek çok adım atılmakta. Özellikle EYT Mağdurları tarafından yapılan yürüyüşler, sosyal medya da ses duyurma çabaları zaman zaman sessizlik ile sonuçlansa da son zamanlarda bazı geri dönüşler alınmaya başlanmış durumda.
Konu hakkında her ne kadar net bir ifadede bulunulmuş olunmasa da Türkiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat BİLGİN tarafından bazı açıklamalar gelmiş durumda.
EYT Sorunu nasıl çözülecek? Sorusuna Bakan Bilgin, 2023 yılını hedef gösteriyor. Bakan Bilgin ve Hükümet yetkili olsan kişiler tarafından çözüm ile ilgili detaylar verilmediği gibi nasıl bir yol izleneceği de bilinmiyor. Çözüm konusunda işaret edilen yıl 2023 yılı olarak karşımıza çıkıyor.
Yapılan açıklamalara göre 2023 yılının ilk aylarında EYT konusu ile ilgili mağdurları mutlu edecek ilk açıklamalar yapılmaya başlanacak.
Emeklilik serüveninde Borçlanma olarak bilinen bazı dönemler olmakta. Bunlar Askerlik, Doğum izinleri, düzenli iş öncesi yapılan stajlar. Borçlanma ile birlikte vatandaşlar giden günlerini telafi etme şansını bulabiliyordu.
Peki, Borçlanma ile EYT’li olunur mu? EYT ye Göre Emeklilik Hesaplama nasıl yapılır?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat BİLGİN konu ile açıklamalarda bulundu. Emekli olma isteği olan vatandaşların sorularına borçlanma ile EYT’li olunamaz şeklinde açıklamalarda bulundu. Haberin Detayı
Yapılan açıklama sonrası vatandaşlar, EYT’li olma hakkını ellerinden alacak olan yeni bir kanunun olup olmadığını tartışmaya başladı. Sigorta günlerini geri çekebilecek olan Borçlanma kanununa karşın yapılan “olamaz” açıklaması sonrası olası düşünceler bu şekildeydi.
Ancak, EYT oluşumunda söz konusu konuda farklılıklar olacaksa bile AYM’den geri döneceği düşünülmekte.
EYT ye Göre Emeklilik Hesaplama
EYT Mağduru olup olmadığınızı öğrenmek, Ne zaman emekli olabileceğinizi öğrenmek için E-Devlet sistemini kullanabilirsiniz.
EYT ye Göre Emeklilik Hesaplama için E-Devlet sistemine giriş yaptıktan sonra “Çalışma Hayatım” araması ile tüm zamana kadar olan çalışmalarınızı, gerekli prim günlerinizi ve gerekli olan yaş şartlarını gözlemleyebilirsiniz.
Karşınıza çıkacak olan tablo ile ne zaman emekli olabileceğinizi gözlemleyebileceğiniz gibi EYT Mağduru olup olmadığınızı da Prim günlerine bakarak, yaş oranlarına bakarak öğrenebilirsiniz.
Gelen ekrandan emeklilik grafiğinizi görebilir, çalışma süreniz dolmamışsa kaç gün daha çalışmanız gerektiğini görebilir veya yaşınız için kalan süreyi gözlemleyebilirsiniz.
